vrijdag 28 augustus 2009

Reve had Enschedese vriendin


Schrijver Gerard Reve (1923-2006) had in de oorlogsjaren een vriendin. Dat schrijft Nop Maas in een voorpublicatie van de driedelige biografie: Gerard Reve, Kroniek van een schuldig leven. Het eerste deel, getiteld De vroege jaren, verschijnt 30 oktober bij uitgeverij G.A. van Oorschot.

Reve verbleef in 1941 enige tijd in Enschede, waar hij “halsoverkop verliefd” werd op de drie jaar oudere Tine Fraterman. Later woonde Tine tijdelijk in bij de familie Van het Reve in Amsterdam, waar zij bij “Gerardje” op de kamer kwam. Volgens Maas was dat de kat op het spek binden en kregen ze ook een seksuele relatie. Gerard vond het thuis niet prettig. “Te pas en te onpas komen er schampere opmerkingen over Tine en onze zedeloze verhouding”, schreef Gerard ooit in een brief. “Je kunt toch het gehele ontmaagdingsgebeuren niet gaan vertellen.”

In 1945 kwam er een einde aan de relatie toen Tine terugging naar Enschede. In de herinnering van Tine had ze het uitgemaakt, maar was er daarvoor geen duidelijke aanleiding. Gerard was er volgens haar erg verdrietig van. Volgens Maas herinnerde Tine later “niets van homoseksuele neigingen” bij Gerard.

De biografie biedt een schat aan nieuwe informatie over Reve's jeugd, zijn verhouding tot broer Karel en zijn huwelijk met Hanny Michaelis (van 1948 tot 1959). Ook worden de door Reve zelf in omloop gebrachte mythes ontrafeld. Het tweede deel verschijnt in maart. Het derde deel in oktober 2010. Alle delen bevatten ongeveer 750 pagina's.